Vitaliteitsprogramma’s voor werknemers – wat wél en wat níét werkt
Gezondheid is binnen veel bedrijven een ‘hot topic’. Organisaties worden zich er steeds bewuster van dat gezonde werknemers beter presteren en minder vaak ziek zijn. Tegelijkertijd met dit groeiende bewustzijn, groeit ook het aantal vitaliteitprogramma’s: programma’s met als doel gezondere en vitalere werknemers. Maar wat is het effect van deze programma’s en aan welke voorwaarden moeten ze voldoen om daadwerkelijk succesvol te zijn?
Hierover gingen we in gesprek met Mike van Holsteijn, oprichter en eigenaar van Healthcoin: een succesvol vitaliteitsprogramma waarin gezond gedrag wordt beloond met Healthcoins. Healthcoin is daarnaast nauw betrokken bij verschillende gezondheidsprojecten. Bijvoorbeeld bij het zojuist afgeronde project ‘Vital Regions’, een Duits/Nederlandse samenwerking, waarin is gewerkt aan oplossingen om de vitaliteit van de noordelijke regio te vergroten.
Mike, is het eigenlijk wel nodig dat organisaties zich bemoeien met de gezondheid en leefstijl van hun medewerkers?
“Ja, ik vind van wel, want we zien nog dagelijks om ons heen dat veel mensen het lastig vinden om een gezonde leefstijl vol te houden. De cijfers liegen er ook niet om: meer dan de helft van de Nederlanders heeft overgewicht, bijna een kwart heeft slaapproblemen, meer dan 10% ervaart psychische klachten en slechts een kwart haalt de richtlijnen voor gezonde voeding.
Organisaties hebben hier uiteraard ook last van: ik kom bij bedrijven over de vloer waar één op de vijf medewerkers ziek thuis zit, deels veroorzaakt door een ongezonde leefstijl. Ik schrik daar nog steeds van. Gelukkig worden wel steeds meer bedrijven zich bewust van de voordelen van een gezonde leefstijl onder werknemers. Ze zijn meestal zelf een onderdeel van het probleem, maar ze willen nu ook een onderdeel van de oplossing zijn. Waar ik vroeger moest praten als Brugman om bedrijven zo ver te krijgen om te investeren in de gezondheid van werknemers, nemen ze nu vaker zelf het initiatief.”
Wat zijn volgens jou de voorwaarden om een vitaliteitsprogramma te laten slagen?
“Ik geloof dat een succesvol vitaliteitsprogramma niet alleen de medewerkers meekrijgt die nu al gezond leven, maar juist ook de bredere groep mensen die nu in het ‘oranje’ zitten. Voor de mensen die nu nog te vaak ongezond eten of weinig bewegen, is het belangrijk om ze te laten zien dat gezonder leven ook heel leuk kan zijn.
Dit kan bijvoorbeeld door middel van laagdrempelige challenges. Door het klein te houden en op dagelijkse basis te kijken wat je kunt doen – op je eigen niveau – maak je een gezonder leven voor iedereen toegankelijk. Daarnaast geloof ik erg in de beloningsfactor: door gezond gedrag te belonen, krijgen werknemers de juiste prikkel om hun gedrag voort te zetten.”
En waar gaat het vaak fout bij vitaliteitsprogramma’s?
“In mijn optiek gaat het fout als er geen structuur of plan is: ‘los zand’, noem ik het. Je werknemers een gratis abonnement op de sportschool aanbieden of eens in het jaar een lezing over gezonde voeding geven, is geen vitaliteitsprogramma. Er zit dan geen lijn in het gezondheidsbeleid en de resultaten worden niet gemeten. Hetzelfde geldt voor de al dan niet verplichte PMO’s (preventief medisch onderzoek) die bedrijven uitvoeren. Het is goed om als bedrijf de gezondheid van je werknemers inzichtelijk te hebben, maar het is veel belangrijker hoe je daar vervolgens op in gaat spelen.”
Waar maakt Healthcoin het verschil? Waar maakt Healthcoin het verschil?
“Het Healthcoin vitaliteitsprogramma is allereerst zeer laagdrempelig. We vinden het belangrijk dat iedereen op zijn eigen niveau stappen kan zetten – letterlijk en figuurlijk. Het is een programma waar je dagelijks mee aan de slag kunt, bijvoorbeeld in de vorm van leuke challenges die je tegen je collega’s speelt. Daarnaast is Healthcoin een zogeheten ‘data-driven’ systeem. Dit houdt in dat de gebruiker, met behulp van een handige app, continu inzicht heeft in zijn prestaties en voortgang: bijvoorbeeld het aantal gezette stappen per dag of het aantal uren slaap per nacht. En allerlaatst is er natuurlijk het element van beloning. Wanneer je uitdagingen en doelen behaalt, verdien je Healthcoins en hier kun je leuke, sportieve en gezonde producten van kopen.”
En zie je het effect van Healthcoin terug in de resultaten?
“Jazeker! Cijfers waar we bijvoorbeeld trots op zijn, is dat 92% van de deelnemers zijn gezonde doelen behaalt. Na 10 weken beweegt 75% van de deelnemers structureel meer. En nogmaals 92% heeft één of meer leefstijlaanpassingen gemaakt. Maar wat we het mooiste vinden om te zien, is dat mensen oprecht plezier gaan beleven aan een gezondere leefstijl.”
Hoe ziet het vitaliteitsprogramma van de toekomst er volgens jou uit?
“Ik denk dat vitaliteitsprogramma’s in de toekomst nog meer mee kunnen liften op de snelle technologische ontwikkelingen en zo een steeds breder gezondheidsdomein aan kunnen spreken. Je hebt bijvoorbeeld nu al (sport)horloges die je stresslevels kunnen meten op basis van hartritme. Zo weten werknemers al in een vroeg stadium wanneer ze wat gas terug moeten nemen om erger kwaad te voorkomen. Ook kunnen organisaties die steeds meer en ‘bredere’ informatie krijgen over de gezondheid van hun werknemers hier slim op inspelen door vroegtijdig interventies in te plannen.”